48- Ganimetin Beşte
Birinin (Humusun) Allah ve Resulü'nün Olması
1. İbn Ömer
- - (-)
13409 (1)- İbn Ömer der
ki: "GanimetIerin beş parçaya bölündüğünü ve ondan sonra payedildiğini gördüm.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e ait olan hisse kendisinindi ve
onunla dilediği gibi tasarruf etmekte serbestti."
[Hasen]
Heysemi (9749) der ki:
"Hadisi İmam Ahmed rivayet etmiş olup, ravilerden İbn Lehia'da zayıflık
bulunmaktadır. Hadisi hasen derecesindedir. Diğer ravileri güvenilir
kimselerdir."
2. İrbad b. Sariya
- - (-)
13410 (1)- ümmü Habibe
binti İrbad, babasından bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Allah'ın ganimetinden bir devetüyü alır ve şöyle buyururdu: ''Benim
bundaki payım ancak sizden birinin ondaki payı gibidir. Ama beşte bir bunun
dışındadır. O da tekrar size iade edilmektedir. Ganimetten aldığınızı iğne
iplik ve üzeri ne varsa geri veriniz. Hainlikten sakınınız. Çünkü haksız yere
alınan malı kıyamet gününde sahibi için ayıplayıcı ve ona utanç verici bir şey
olur. ''
[Hasen]
Ebu Abdirralıman der ki:
"Süfyan bu hadisi Ebu Sinan kanalıyla Vehb'ten rivayet etti.',
Heysemi (9734) der ki:
"Hadisi İmam Ahmed, Bezzar ve Taberani rivayet etmiş olup, ravilerden ümmü
Habıbe binti el-İrbad'ı ne güvenilir kabul edene, ne de zayıf görene rastladım.
Diğer ravileri güvenilir kimselerdir."
13535 (1)'de tekrar
edecektir.
3, Ubade b. es-Samit
- - (-)
13411 (1)- İshak el-A'rec
bildiriyor: Mikdam b. Ma'di Kerib el-Kindi, Ubade b. es-Samit, Ebu'd-Derda ve
Haris b. Muaviye ile birlikte oturuyordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in hadisleri konusunda konuştular. Ebu'd-Derda, Ubade'ye: "Ey
Ubade! Şu savaşta Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beşte bir
ganimet payı hakkındaki sözleri nedir?" diye sorunca Ubade şu karşılığı
verdi: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) o savaşta ganimet malı
olarak taksim edilen bir deveye doğru durup namaz kıldırdI. Selam verdikten
sonra kalkıp iki parmağı arasına devetüyü alarak şöyle buyurdu:
IlGörmüş olduğunuz şu
tüy sizin ganimetlerinizdendir. Bunda sizinle beraber olan payım hariç hiçbir
şeyim yoktur. Ancak beşte biri bunun dışındadır. O da tekrar size iade edilmektedir.
Ganimetten aldığınızı iğne iplik daha büyük ve daha küçük ne varsa geri
veriniz. Hainlikten sakınınız. Çünkü haksız yere alınan mal dünyada ve kıyamet
gününde sahibi için ateş ve utanç verici bir şeydir. Allah yolunda insanlarla
yakında ve uzakta olanlarla cihad edin. Allah
yolunda hiçbir kınayanın
kınamasını önemsemeyiniz. Mukim iken de, seferi iken de Allah'ın hadlerini
(şeri cezalarını) uygulayınız. Allah yolunda cihad ediniz. Çünkü cihadı Cennet
kapılarından büyük bir kapıdır. Allah cihad ile üzüntü ve kederi giderir.''
[Hasen]
Diğer tahric: Bezzar
(2712) rivayet etti.
13412 (2)-Z Ebu Sellam
bildiriyor: Mikdam b. Ma'di Kerib el-Kindi, Ubade b. es-Samit, Ebu'd-Derda ve
Haris b. Muaviye ile birlikte oturuyordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in hadisleri üzerinde müzakere ettiler. Ebu'Derda, Ubade'ye: "Ey
Ubade! Şu savaşta Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beşte bir
ganimet payı hakkındaki sözleri nedir?" diye sorunca Ubade şu karşılığı
verdi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) o savaşta ganimet malı
olarak taksim edilen bir deveye doğru durup namaz kıldırdı. Selam verdikten
sonra kalkıp iki parmağı arasına devetüyü alarak şöyle buyurdu: "Görmüş
olduğunuz şu tüy sizin ganimetlerinizdendir. Bunda sizinle beraber olan payım
hariç bana ait hiçbir şeyim yoktur. Ancak beşte biri bunun dışındadır. O da
tekrar size iade edilmektedir (harcanmaktadır). Ganimetten aldığınızı iğne
iplik daha büyük ve daha küçük ne varsa geri veriniz. Hainlikten sakınınız.
Çünkü haksız yere alınan malı dünyada ve kıyamet gününde sahibi için ateş ve
utanç verici bir şeydir. Allah yolunda insanlarIa, yakında ve uzakta olanlarla
cihad edin. Allah yolunda hiçbir kınayanın kınamasını önemsemeyiniz. Mukim iken
de, seferi iken de Allah'ın hadlerini uygulayınız. Allah yolunda cihad ediniz.
Çünkü cihadı Cennet kapılarından büyük bir kapıdır. Allah cihad ile üzüntü ve
kederi giderir. ''
[Hasen]
13413 (3)-Z Başka bir
kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.
4. Habıb b. Mesleme
- - (-)
13414 (1)- Habib b.
Mesleme bildiriyor: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nefel
olarak giderken beşte birini kaldırdıktan sonra dörtte bir, dönerken de beşte
birini kaldırdıktan sonra üçte bir verdi."
[Sahih]
5. Ma'n b. Yezid
- - (-)
13415 (1)- Ebu'l-Cuveyriye
der ki: Muaviye emirliği sırasında Bizans topraklarında içinde dinarlar (altın
paralar) olan kırmızı bir küp ele geçirdim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in sahabilerinden Süleym oğullarından olan Ma'n b. Yezid adlı kişi
başımızda komutan idi. Müslümanların arasında taksim etsin diye küpü alıp
yanına gittim. Bana da her kişiye verdiği kadar verdi. Sonra: "Eğer
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Nefel ancak humustan sonradır''
buyurduğunu işitmiş ve öyle yaptığını görmüş olmasaydım sana (nefel de)
verirdim" dedi ve kendi payını bana vermeye kalktı. Fakat ben bunu kabul
etmeyip: "Ben onda senden daha fazla hak sahibi değilim" dedim.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud,
cihad 3/81 (2753) ve Taberani, M. el-Kebir 19/442 (1073) rivayet ettiler.